Posted by Bạn đã bao giờ thót tim theo dõi một trận bóng đá cân tài cân sức, rồi bất ngờ trọng tài thổi còi báo hiệu “penalty” khiến cả sân vận động reo hò hay chưa? Vậy, penalty là gì mà lại có sức ảnh hưởng lớn đến cục diện trận đấu như vậy? Hãy cùng thurbertbaker.com tìm hiểu luật lệ, cách thực hiện và tầm quan trọng của chúng nhé!
I. Penalty là gì?
Penalty (phạt đền) là một quả đá phạt 11m được trao cho đội tấn công trong bóng đá, khi một cầu thủ bên đội phòng thủ phạm lỗi nghiêm trọng trong vòng cấm địa của mình. Lỗi nghiêm trọng ở đây có thể là kéo người, cản phá trái phép, dùng tay chơi bóng (trừ thủ môn trong khu vực cấm địa).
Nguồn gốc của penalty có thể bắt nguồn từ thế kỷ 19 ở Ireland. Lúc bấy giờ, luật phạt đền được áp dụng với mục đích hạn chế những pha phạm lỗi thô bạo ngăn cản cơ hội ghi bàn mười mươi. Trải qua quá trình phát triển, luật penalty được điều chỉnh và chính thức đưa vào Luật bóng đá của FIFA cho đến ngày nay.
II. Khi nào thì được thổi Penalty?
Trong bóng đá, không phải mọi pha phạm lỗi trong vòng cấm địa đều dẫn đến phạt penalty. Trọng tài sẽ xem xét tính chất và mức độ nghiêm trọng của lỗi trước khi đưa ra quyết định. Dưới đây là một số tình huống thường bị thổi phạt penalty:
- Cản phá trái phép: Một trong những tình huống phổ biến nhất dẫn đến phạt penalty là khi một cầu thủ đội phòng thủ ngăn cản trái phép cầu thủ tấn công đang có cơ hội ghi bàn rõ ràng. Điều này có thể bao gồm những pha xoạc bóng từ phía sau, kéo người, hoặc dùng tay cản bóng một cách không hợp lệ. Trọng tài sẽ đánh giá liệu cầu thủ phòng ngự có thực sự chơi bóng hay chỉ nhằm mục đích ngăn cản cầu thủ tấn công để quyết định có thổi phạt penalty hay không.
- Giữ người: Giữ người trái phép trong vòng cấm địa cũng là một tình huống thường dẫn đến phạt penalty, đặc biệt là trong các tình huống tranh chấp bóng bổng. Khi một cầu thủ dùng tay hoặc bất kỳ phần nào của cơ thể để giữ, kéo hoặc cản trở đối phương một cách không hợp lệ trong vòng cấm, trọng tài sẽ không ngần ngại thổi phạt penalty. Những tình huống này thường xảy ra trong các pha phạt góc hoặc đá phạt, khi các cầu thủ tập trung đông trong vòng cấm địa.
- Đánh nguội: Bất kỳ pha đánh nguội, đạp chân, hay tấn công cầu thủ đối phương trong vòng cấm địa đều bị coi là lỗi nghiêm trọng và dẫn đến penalty. Đánh nguội bao gồm mọi hành vi bạo lực như đấm, đá, thúc cùi chỏ hoặc bất kỳ hành động nào gây thương tích cho cầu thủ đối phương. Những hành động này không chỉ dẫn đến phạt penalty mà còn có thể khiến cầu thủ phạm lỗi bị thẻ đỏ trực tiếp, phải rời sân thi đấu.
- Chơi bóng bằng tay: Chỉ thủ môn mới được phép dùng tay chơi bóng trong vòng cấm địa của đội mình. Nếu một cầu thủ khác ngoài thủ môn dùng tay chơi bóng trong vòng cấm địa của đội mình, thì đó là lỗi nghiêm trọng và sẽ bị thổi phạt penalty. Tuy nhiên, trọng tài sẽ cân nhắc xem cầu thủ đó có cố ý dùng tay chơi bóng hay không. Những pha bóng vô tình chạm tay khi cầu thủ không có ý định ngăn cản bóng thường không bị thổi phạt penalty. Mặt khác, nếu một cầu thủ dùng tay cản bóng khi bóng đang bay vào khung thành hoặc trong tình huống rõ ràng có thể dẫn đến bàn thắng, trọng tài sẽ không ngần ngại chỉ tay vào chấm phạt đền.
III. Quy trình thực hiện quả đá penalty
Quả phạt đền là một trong những tình huống căng thẳng và quyết định nhất trong bóng đá. Để đảm bảo sự công bằng và chính xác, FIFA đã đặt ra những quy tắc cụ thể cho việc thực hiện quả phạt đền. Dưới đây là quy trình chi tiết:
1. Vị trí thực hiện
Quả phạt đền được thực hiện từ điểm phạt đền, nằm cách khung thành 11 mét (12 yards). Đây là khoảng cách tiêu chuẩn trên mọi sân bóng được quy định bởi FIFA. Điểm phạt đền được đánh dấu rõ ràng trên sân, thường là một vòng tròn nhỏ nằm giữa khung thành và vòng cấm địa. Cầu thủ thực hiện phạt đền sẽ đặt bóng chính xác trên điểm này.
2. Số lượng cầu thủ
Chỉ có hai cầu thủ được phép ở trong vòng cấm địa khi thực hiện quả phạt đền: cầu thủ thực hiện phạt đền và thủ môn của đội bị phạt. Tất cả các cầu thủ khác, cả của đội tấn công và đội phòng ngự, phải đứng ngoài vòng cấm địa và sau vạch 11 mét tính từ điểm phạt đền. Họ cũng không được phép tiến vào vòng cấm địa cho đến khi bóng được đá đi. Quy tắc này nhằm đảm bảo rằng không có cầu thủ nào can thiệp vào quá trình thực hiện quả phạt đền và tạo ra sự công bằng cho cả hai bên.
3. Cách thực hiện
Cầu thủ thực hiện quả phạt đền phải đặt một chân lên vạch phạt đền, chân còn lại có thể đặt tự do. Khi trọng tài thổi còi báo hiệu, cầu thủ sút bóng vào khung thành. Cầu thủ không được sút bóng về phía sau hoặc sút hai lần liên tiếp trước khi bóng chạm vào cầu thủ khác hoặc vào khung thành. Nếu bóng bật lại từ cột dọc, xà ngang, hoặc từ thủ môn, cầu thủ thực hiện phạt đền không được phép chạm bóng lần thứ hai cho đến khi bóng đã chạm vào một cầu thủ khác.
4. Tái thực hiện
Nếu thủ môn di chuyển khỏi vạch khung thành trước khi cầu thủ sút bóng, quả phạt đền sẽ được thực hiện lại. Điều này có nghĩa là thủ môn phải đứng trên vạch khung thành, giữa hai cột dọc, cho đến khi bóng được đá đi. Nếu thủ môn vi phạm quy tắc này và cản phá thành công, trọng tài sẽ yêu cầu thực hiện lại quả phạt đền.
5. Quyết định của trọng tài
Trọng tài là người có quyền quyết định cuối cùng trong mọi tình huống liên quan đến quả phạt đền. Họ sẽ xem xét các yếu tố như vị trí của thủ môn, vị trí của các cầu thủ khác và cách thức thực hiện phạt đền để đảm bảo rằng mọi thứ diễn ra đúng theo quy định. Trọng tài cũng có thể tham khảo ý kiến từ các trợ lý trọng tài hoặc sử dụng công nghệ VAR để đưa ra quyết định chính xác nhất.
IV. Tổng kết
Đọc đến đây thì bạn cũng có được câu trả lời về penalty là gì rồi chứ? Mong là bài viết này đã cung cấp cho bạn nhiều thông tin hữu ích về một trong số những quy định quan trọng tại môn thể thao Vua mà không phải ai cũng nắm được.